Plastisch gezegd: 'aanhoudende vonkontlading'. Ook een bliksemschicht is een vlamboogontlading. stroom (I) door een oorspronkelijk niet-geleidend medium, bijvoorbeeld lucht.
Elektrisch 'vuurverschijnsel' bij het afschakelen van een stroomvoerend circuit dat vooral optreedt bij inductieve belastingen (elektromotoren, spoelen). Vlambogen gaan (afhankelijk van het vermogen) gepaard met veel hitte en licht doordat het gas in de vlamboog een plasma wordt. Dat plasma is, in tegenstelling tot de lucht die het voorheen was, geleidend. Zolang het plasma zich tussen de elektroden bevindt en het spanningsverschil boven een zeker waarde blijft, zal de vlamboog standhouden.
N.b. de minimale spanning die benodigd is voor het in stand blijven van een vlamboog in lucht is ca. 14 Volt. In de (nominaal 12 V) boordinstallatie van een auto kan dus geen vlamboog ontstaan, wél een forse vonkenregen bij een onverhoopte kortsluiting in een ongezekerd deel van de installatie.
Vlambogen kunnen ook 'spontaan' ontstaan als de elektrische veldsterkte in een isolerend medium te groot wordt, bijvoorbeeld bij vochtig weer rond hoogspanningsinstallaties (overslag).
In de elektrotechniek zijn vlambogen doorgaans ongewenst. De risico's zijn het smelten en verbranden van materialen, brand, brandwonden door hitte en verblinding en oogschade door UV-licht).
Nuttige toepassingen, waarbij een vlamboog wordt gebruikt voor het smelten van metalen of ter verlichting: vlambooglassen, plasmasnijden, (koolspits-)booglampen.
Voorkómen van vlambogen
- werk niet aan onder spanning staande installaties,
- voorkom kortsluiting (die het begin kan zijn van een vlamboog) door doeltreffend geïsoleerde gereedschappen toe te passen en bijvoorbeeld geen puntige objecten op (hoog)spanningvoerende objecten te richten.
gevacuümeerde, gas- of oliegevulde schakelaars, toepassen vlamboogdovers, korte uitschakelkarakteristiek (snelbewegende momentschakelaars met grote 'open' contactafstand of halfgeleiderschakelaars)
Beschermende maatregelen
afscherming en PBM zoals isolerende en vlamvertragende of vlamdovende kleding (schort, handschoenen) en speciale gelaatsschermen.