Doen we genoeg om oogklachten door beeldschermwerk te voorkomen?

Als veiligheidskundige weet je hoe belangrijk een goed ingerichte werkplek is. Een juiste zithouding, voldoende pauzes en een ergonomisch beeldscherm zijn standaard aandachtspunten. Maar hoe zit het met de ogen van werknemers?

Beeldschermwerk lijkt op het eerste gezicht ongevaarlijk. Maar schijn bedriegt. Achter het blauwe licht van laptops en monitors schuilen serieuze gezondheidsklachten. En het zijn vaak juist díe klachten die als ‘vage kwaaltjes’ worden weggewuifd, tot ze chronisch worden.

Wat zijn de meest voorkomende klachten?

• Oogvermoeidheid
• Droge of branderige ogen
• Wazig zien of dubbelzien
• Hoofdpijn
• Nek- en schouderklachten
• Concentratieproblemen

Volgens onderzoek van TNO ervaart 59% van de beeldschermwerkers fysieke klachten en 43% heeft arm-, nek- en schouderklachten door hun werk. Dat zijn geen cijfers om te negeren.

Wat zegt de Arbowet over bescherming van de ogen en het gezichtsvermogen?

De Arbowet is helder. In artikel 5 van de Arbeidsomstandighedenwet wordt gesteld dat de werkgever verplicht is om een Risico-Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) op te stellen waarin ook de risico’s van beeldschermwerk worden meegenomen.

Daarnaast staat in het Arbeidsomstandighedenbesluit (Hoofdstuk 5, Afdeling 1) dat beeldschermwerk zo ingericht moet zijn dat lichamelijke belasting wordt beperkt. Er zijn ook duidelijke richtlijnen over werkplekergonomie, werkpauzes en oogonderzoek. Werkgevers zijn verplicht om beeldschermwerkers periodiek de mogelijkheid tot oogonderzoek te bieden.

Als veiligheidskundige moet je dus niet alleen de bureaustoelen en muizen checken, maar ook de ogen van de medewerker serieus nemen.

Wat zijn de gevolgen van een verkeerde bril (of helemaal geen bril)?

Werken met een verkeerde bril of zonder bril kan verschillende klachten veroorzaken. Vermoeide of droge ogen komen vaak voor, net als hoofdpijn en duizeligheid. Daarnaast kunnen nek- en schouderklachten ontstaan door een verkeerde houding, omdat werknemers onbewust hun hoofd dichter naar het scherm bewegen om beter te zien. Dit heeft niet alleen invloed op het fysieke welzijn, maar ook op de productiviteit. Concentratieproblemen en verminderde prestaties zijn veelvoorkomende gevolgen.

Een gewone bril of contactlenzen corrigeren vaak wel het zicht, maar houden geen rekening met de specifieke kijkafstanden bij beeldschermwerk. Hierdoor moeten werknemers onbewust hun houding aanpassen, wat dus klachten veroorzaakt.

Waarom een beeldschermbril op sterkte wél werkt

Een beeldschermbril op sterkte is speciaal ontworpen voor computerwerk en biedt een aantal voordelen:

• Optimale scherpte op de juiste kijkafstanden (beeldscherm, toetsenbord en documenten).
• Minder oogvermoeidheid door de juiste sterkte, ontspiegelde glazen en een aangepast blauwlichtfilter.
• Betere werkhouding, waardoor nek- en schouderklachten verminderen.

Bovendien zorgen de glazen ervoor dat de ogen minder inspanning hoeven te leveren. Dat betekent aan het eind van de dag minder vermoeidheid en een hogere productiviteit.

Wat kun je als veiligheidskundige doen?

Een goed begin is om beeldschermwerk structureel op te nemen in je risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E). Kijk daarbij niet alleen naar de fysieke risico’s, maar neem ook visuele belasting mee. Analyseer bijvoorbeeld hoe lang werknemers achter een scherm zitten, hoeveel afwisseling er is in hun taken en hoe de werkplek is verlicht.

Let daarnaast goed op signalen van werknemers. Oogklachten worden vaak omschreven als ‘vermoeidheid’, maar kunnen wijzen op iets anders. Vraag door als medewerkers hoofdpijn hebben, moeite hebben met scherpstellen of vaak knipperen. Grote kans dat het beeldschermwerk hier een rol in speelt.

Ook kun je adviseren over de werkplekinrichting én de juiste kijkoplossing. Een ergonomisch ingerichte werkplek is belangrijk, maar een passende beeldschermbril is dat net zo goed. Die moet zijn afgestemd op de specifieke kijkafstand van 50 tot 100 centimeter. Een gewone bril voldoet vaak niet.

Verder is het belangrijk om werkonderbrekingen en afwisseling te stimuleren. Volgens de Richtlijn Computerwerk is het wenselijk om na elke twee uur beeldschermwerk minimaal tien minuten te pauzeren of andere taken te doen.

De impact van een goede beeldschermbril

Een goed afgestelde beeldschermbril kan het verschil maken tussen een werkdag vol hoofdpijn en een productieve dag zonder klachten. Het zorgt ervoor dat de ogen ontspannen blijven, de juiste kijkafstand wordt ondersteund, en de lichaamshouding verbetert.

Een gewone leesbril of multifocale bril is hier niet op gemaakt. Die dwingt tot een onnatuurlijke houding en juist dát kan weer nek- en schouderklachten veroorzaken.

Wil je weten of je recht hebt op een beeldschermbril op sterkte? Doe de test!

Wil je meer weten over hoe een beeldschermbril kan bijdragen aan een gezonde en productieve werkdag en ziekteverzuim verlaagt? Bekijk dit whitepaper van Seeh.