Biografie
Jeroen Looijkens (1973) is geboren in het Brabantse Oisterwijk maar verliet uiteindelijk zijn geboortegrond voor zijn vrouw Linda, die sterk aan 'haar' eiland Voorne-Putten gehecht was (en nog steeds is). Hun woonplaats is Spijkenisse. Na 14 jaar discipline en tucht als vervroegd opgekomen dienstplichtige en aansluitend beroepsmilitair kwam Jeroen terecht in de beveiliging: in 1999 richtte hij zijn eigen securitybedrijf op. De benodigde diploma's voor particuliere beveiliging en persoonsbeveiliger had hij tijdens de overheidsdienst behaald. In 2007 verkocht hij zijn onderneming en switchte hij van de security naar de safety. Hij startte HLSM (High Level Safety Management Group). HLSM is een projectenorganisatie die bemiddelt voor klanten die tijdelijk een HSE-professional of een auditor, HRM- en/of andere functionarissen nodig hebben. In 2009 haalde Jeroen zijn NIMA-B (marketing) en in 2013 startte hij zelf met de opleiding tot hoger veiligheidskundige (Apply). Hij haalde zijn diploma in 2015 en heeft geen spijt van de flinke investering. Met zijn bedrijf beheert hij een groot netwerk van veiligheidsprofessionals, waarvan er circa vijfendertig tot de vaste kern behoren. Het zijn mensen waar Jeroen achter kan staan en die dezelfde kwaliteit als hij nastreven. Dat betekent dat ze ook 'nee' durven te zeggen. Naast HLSM heeft Jeroen Professionals On Demand in de markt gezet, een platform voor bemiddeling van zzp'ers (geen detachering).
Als het karakter van Jeroen in drie woorden uitgedrukt moet worden dan is het: eigengereid, standvastig en principieel. Daarnaast is hij open, goedlachs en een gezellige verteller; heel prettig voor het VK-stokpaard.
Hobby's: Koi (karpers in een forse vijver in zijn achtertuin) en de natuur.
Jeroen droogt snel zijn handen af (aan de kat; niet verder vertellen), want het telefoontje komt een paar minuten vroeger dan verwacht. De keukenklok loopt om onduidelijke redenen een tikje achter. Jeroen heeft een thuiswerkdag, wat in de bijna permanent geworden verkeersopstoppingen rond Spijkenisse een verademing is. Op de achtergrond zijn enkele bouwvakkers bezig met het vervangen van de kozijnen. Zijn agenda is een digitale blokkendoos vol telefoongesprekken en online-meetings, efficiënt en vooral nergens langdradiger dan strikt noodzakelijk. Jeroen ziet de voordelen en vraagt zich hardop af waarom er nog HSE-, SHEQ- of hoe-het-allemaal-mag-hetenmanagers zijn die van negen tot vijf op kantoor bij de baas zitten. 'Kijk: een MVK met toezichttaken moet ter plaatse zijn, maar als je beleid bedenkt, zaken doet of vergadert kan dat tegenwoordig overal.'
Jeroen, ik zie dat je online erg actief bent. Dat heeft ook geleid tot je nominatie als stokpaardruiter. Je laat van je horen, deelt je mening en nodigt zowel collega's als klanten uit om contact op te nemen. Van de laatste moet je bedrijf bestaan. Vlot dat een beetje?
Jeroen: 'We hebben voldoende werk omhanden in heel verschillende branches. Van uitgeverijen en online postorderbedrijven tot de lokale eierhandel en de zandopslag om er eens een paar te noemen. Als ze maar veilig willen werken, want ik heb een hekel aan wat ik noem compliance-kwartetten. Vinkjes scoren omdat iemand, meestal de klant, dat verplicht stelt. En ik heb inderdaad principes waar je het mee eens kunt zijn of niet. Soms worden mijn principes gedeeld en gerespecteerd, soms niet.'
Kun je een voorbeeld geven?
Jeroen: 'Neem de CO2-prestatieladder. Dat doe ik niet meer want ik vind het een schijnvertoning. In ons Nederland kopen we zogenaamd gecertificeerde groene stroom in en slachten we overtollig verklaarde koeien omdat ze methaan en stikstofverbindingen uitstoten terwijl in China vierhonderd kolencentrales worden bijgebouwd. Uit het Ruhrgebied waait zoveel CO2 ons land in dat de uitstoot van onze industrie erbij in het niet valt. Als we huisvuil uit Rome naar Rozenburg brengen om het hier op te stoken dan klopt er toch iets niet. Hetzelfde geldt voor onze afvalscheiding, een inspanning die met het grootste gemak ongedaan wordt gemaakt bij de verbranding in de afvalcentrale om de brandstof te 'verrijken'. Af en toe levert het een zinvolle discussie met een klant op, maar ik doe zelf niet meer mee aan deze poppenkast, want ik kan het niet uitleggen.'
Als bedrijven jou benaderen dan ga je wel het gesprek aan?
Jeroen: 'Natuurlijk. Maar dat wil niet zeggen dat ik ze ook altijd verkoop waar ze om vragen. En als we niet bij elkaar passen dan gaan we ieder onze eigen weg. Het gaat erom dat ik lever wat ze werkelijk nódig hebben. Als ze een HVK aanvragen maar het werk is ook door de juiste MVK te doen dan adviseer ik ze dat. En ik heb wel eens de opmerking gekregen dat ik mezelf dan tekortdoe, want als ik een HVK voor 90 euro per uur kan wegzetten verdien ik meer dan een MVK voor 55. Maar ik vind dat niet fair en bovendien wil ik dat die klant me ook voor een volgend groot project weet te vinden.'
Wanneer bellen bedrijven jou?
Jeroen: 'Meestal als ze plotseling iets geregeld moeten hebben. Niet om eens gezellig een vrijblijvend oriënterend gesprek te voeren aan de koffietafel. Ze hebben een acuut probleem ergens mee, een certificaat dat ze moeten hebben omdat een klant dat eist bij een aanbesteding, er is een incident geweest of er ligt een opmerking van een inspectie- of handhavingsdienst.'
En wat betekent dat voor jou of voor jouw mensen?
Jeroen: 'Het risico bestaat dat je als veiligheidskundige wórdt geleefd. Je komt binnen op een moment dat er paniek is en dat er geen tijd meer is voor een normale overweging. Het probleem een uitdaging noemen verbetert de situatie natuurlijk niet. Het is jammer dat arbeidsveiligheid vooral in het mkb nog vaak gezien wordt als een kostenpost, zeker zolang er niets aan de hand is. Als er voor een certificaat vijf vinkjes gezet moeten worden dan stopt het na dat vijfde vinkje, terwijl het zesde best meegenomen had kunnen worden. Als het écht minimumlijden is dan krijg ik er geen energie van. Ik bedank opdrachtgevers dus vriendelijk als ze alleen maar het absolute minimum verlangen en als er geen enkele motivatie van binnenuit komt.'Waar merk je dat aan?
Jeroen: 'Dat blijkt snel genoeg. Laatst was ik bij een potentiële opdrachtgever in het directiekantoor om te praten over het bereiken van trede drie op de veiligheidsladder, wat nodig zou zijn voor een semi-overheidstender. Ik zie door het raam een hoop geklauter zonder valbeveiliging op de bouwplaats en zeg dat dát dan niet de bedoeling is. Staat de directeur meteen op, loopt zonder veiligheidsschoenen naar buiten en schreeuwt naar de mannen dat ze hun helm op moeten zetten. Weer binnen zeg ik dat ik eigenlijk meer doelde op randbeveiliging en harnasgordels; het hele plaatje. Zegt die man: 'Ja, maar dan moet ik wéér naar buiten'. Als het veiligheidsbesef zó oppervlakkig is en er geen tijd en bereidheid is om er wezenlijk iets aan te doen dan ben ik er klaar mee. Net als wanneer er 'even' een RI&E gemaakt moet worden tegen minimale kosten, want kosten zijn vaak het belangrijkste criterium. Er zijn ongetwijfeld collega's die wél een offerte doen, maar ik niet.'
Vinden ze dat niet arrogant?
Jeroen: 'Misschien wel. Dan is dat maar zo. Ik ben gewoon direct en duidelijk en ik moet wel héél wanhopig zijn als ik voor die opdrachtgever aan de slag zou gaan.'
Maar misschien heb je mensen in je netwerk die het wel kunnen of die gewoon omzet nodig hebben.
Jeroen: 'De mensen in mijn netwerk zijn niet wanhopig en ik ben ervan overtuigd dat zij ook niet gelukkig worden bij zo'n opdrachtgever.'
Naast slechte opdrachtgevers bestaan er natuurlijk ook minder bekwame veiligheidskundigen of mensen die zicht onterecht als VK presenteren. Je hebt er zelf iets over geschreven in het jaarboek 2022; een redelijk gepeperd commentaar.
Jeroen: 'Ja, maar ik meen het wel. Dat moeten opleiders zich ook aantrekken. Ik geef op de zaterdagen zelf les aan aankomende MVK's en heb duidelijke regels in de les. Je komt op tijd en je zit niet in het lokaal op je telefoon te prutsen, om eens wat te noemen. Voor mij is dat normale discipline en fatsoen. Iemand die het nodig vindt om al zijn Facebookmeldingen voortdurend te checken mag vertrekken. Dan gaat hij de les thuis online maar inhalen.'
Waarom schrijven zulke kennelijk slecht gemotiveerden zich in voor de opleiding MVK?
Jeroen: 'Opleidingsinstituten trekken er hard aan om zoveel mogelijk studenten binnen te halen. Het is hun handel. Dan krijg je ook veel mensen die misschien niet geschikt zijn. Helaas betreft dat soms ook mensen die geen mbo-4-diploma hebben of zelfs mensen die de taal onvoldoende machtig zijn of niet met een computer overweg kunnen. En natuurlijk probeer ik daar als docent het beste van te maken, maar een cursus Word of een NT-2-opleiding is geen onderdeel van de leerstof. Als ik studenten afwijs wordt dat niet gewaardeerd, maar een heel laag slagingspercentage is ook niet fijn. Ik heb zelf ook rekening te houden met mijn SKO-punten. Het is een complex krachtenspel en je moet zorgen dat de kwaliteit niet afglijdt.'
Heb je veel anderstaligen in de les?
Jeroen: 'Ja, cursisten heb ik onder andere uit Portugal, uit Turkije en uit Egypte. Die mensen hebben om te beginnen een taalbarrière te overwinnen. Maar de scriptie moet in het Nederlands, de wetgeving is in het Nederlands en we willen ook dat ze op de werkvloer een beetje uit hun woorden kunnen komen. De MVK-doelgroep komt vaak uit de praktisch opgeleide hoek. Ik vraag wel inzage in de inschrijfformulieren voordat ik met een nieuwe groep begin. En als ik eerlijk schift, houd ik van de 21 cursisten er gemiddeld nog 15 over die redelijkerwijs in veertien weken opgeleid zouden kunnen worden tot MVK.'
Die schifting moet natuurlijk eerder plaatsvinden, zodra ze zich proberen in te schrijven.
Jeroen: 'Natuurlijk. Dat moet de administratie al doen. Je schept valse verwachtingen en werkt teleurstelling in de hand als je dat niet doet. Je wil niet dat cursisten halverwege vastlopen en afhaken.'
MVK is een vrij brede, algemene kwalificatie. Jij bemiddelt professionals. Waar is vraag naar?
Jeroen: 'Heel vaak weet een klant zelf niet precies wat hij zoekt. Dat varieert van brandwacht tot auditbegeleider en van bewaker tot milieuspecialist. Onder de noemer MVK kun je al eindeloos differentiëren, want ze hebben allemaal een andere werkervaring en achtergrond. Als ik een MVK heb die ooit elektromonteur is geweest en daar een goed technisch verhaal over kan vertellen dan is dat voor bepaalde opdrachten in de techniek van grote waarde. En ik heb ook milieuspecialisten die heel graag zitten te rekenen aan concentraties en tabellen en grafieken snappen. Maar die moet ik geen bouwinspectie laten doen, ook al hebben ze er formeel misschien wel de juiste papieren voor.'
Ik neem aan dat jij de mensen in je eigen pool kent en weet wat hun voorkeuren en competenties zijn.
Jeroen: 'Ja. En dat is een groot voordeel boven grote uitzendorganisaties die schilders en installateurs leveren en o ja, een MVK zoeken ze ook wel even voor je. Dat gaat vaak allemaal per mail zonder kennis van de echte werkzaamheden en de betrokken personen.'
Zijn er veel cowboys op de uitzendmarkt voor veiligheidskundigen?
Jeroen: 'Behoorlijk. En er is een trend aan het ontstaan dat buitenlandse recruiters hier vacatures afspeuren en dan via hun eigen digitale netwerkjes gaan zitten werven. Ik krijg op LinkedIn en via andere platforms talloze berichten binnen zoals '… for our client in The Netherlands we are looking for an H&S Executive…' terwijl dat hele bemiddelingsbedrijf geen enkele binding heeft met ons land. Ik heb wel eens gereageerd op een vraag naar een QHSE-advisor in Schiedam: Ik zei: ' …near Groningen isn't it? ' 'Yes, yes.' Dan weet ik genoeg. Die mensen zijn nog nooit in Nederland geweest. Inmiddels is mijn blokkadelijst op LinkedIn langer dan mijn lijst van actuele connecties en dat zijn er meer dan zevenduizend.'Ten slotte: welk advies zou je aan adspirant-veiligheidskundigen willen geven?
Jeroen: 'Houd je motieven zuiver; wees eerlijk. Realiseer je dat je figuurlijk en letterlijk vies kunt worden en dat je soms de kou in moet. Als je brandwacht bent en je mag 27 euro per uur schrijven kun je heel graag MVK willen worden want dan kan je tarief omhoog. Maar ik wil niet werken met mensen die alleen maar een financiële drive hebben. Om een iPhone 15 of een BMW te kopen. Zorg dat je niet verzuurt in je vak. Ik tref mensen die het zat zijn om anderen aan te spreken, mensen die zich niet meer willen verdiepen in de achtergronden van de geldende regels en in het werk dat om ze heen wordt uitgevoerd. Als je niet meer nieuwgierig bent naar het hoe en waarom moet je stoppen. Word dan gewetensvol groenteboer of doe iets anders dat je wél boeit. Ik word er verdrietig van als ik verzuring bespeur bij mensen die net twintig zijn en dus nog veertig jaar voort moeten.'
Jij gaat nog even door?
Jeroen: 'Zolang er dingen zijn waar ik energie van krijg wel, en die zijn er voldoende. Natuurlijk wil ik wel eens weg van de windturbines die niet eens draaien omdat het net het niet aankan, weg van ons gure klimaat en van regeltjes waarvan niemand het nut meer kan verdedigen. Maar voorlopig geen zorg, de schouders staan er nog stevig onder.'